محەمەد حەجى(نڤيسين)
ئێکەم ژنا سەماکەرا کورد لسەر دەپێ شانۆیێ.
شازا (لەیلا بەدرخان) ئەو ژنا خوە د لاپەرێن دیرۆکا هونەرێ جیهانێدا ب سەمایێ نەخشاندی.
لەیلا بەدرخان ل ساڵا (١٩٠٨) ل ئیستەنبۆلێ ژدایک بوویە، کچا (عەبدولڕەزاق بەدرخانی)یە، قوتابخانەیا خوە یا هونەری ل ئەڵمانیا ب داوی هیناتییە. هەر ژ زارۆکینیا خوە حەز ژ هونەر و جۆرێن وێ کرییە و ل ساڵا (١٩٢٥) بۆ ئێکەم جار و ئێکەم ژنا کورد دەست ب چاڵاکیێن سەر شانۆێێ کرییە و چوویە سەر دەپێ شانۆیێ.
ئەڤەژی ڤەدگەڕیت ژ بۆ پەروەردە و کارتێکرنا ڕۆناکبیری و هزرا پێشکەڤتیخوازا بابێ وێ (عەبدولڕزاق بەدرخانی) کۆ گیانەکێ هونەری بۆ کچا خوە ئافراندییە.
شازا لەیلا د ساڵێن سیهاندا ئێکبوو ژ ستێرێن هونەرێ شەڤبێری و ئاهەنگێن شەڤانە یێن مۆسیقی ل ئەوڕوپا و ھەر ب سەمایا خوە ناڤودەنگیا خوە ل ئەوڕوپا دەرکرییە و قەستا وەلاتێن ئەمریکا، بەلجیکا، هولەندا و ئیتاليا…هتد کرییە.
مێهڤانکرنا وێ ل سەر دەپێ شانۆیێ د هەر دەڤەر و وەڵاتەکێدا ل گۆڤار ڕۆژنامەیاندا هاتییە باسکرن و خەملاندن و ب ئەڤان ئاهەنگان کورد دانە نیاسین و سەرکەڤتن د وەڵاتێن ئەوڕوپیدا ب دەستڤە هیناتییە.
هەروسان هندەک ژ نفیسەرێن فرەنسی د گۆڤار و ڕۆژنامەیاندا دبێژن: لەیلایێ ب تنێ شارەزایی د سەما و مۆسیقایا فۆلکلۆرێ کوردیدا نەبوو، بەلکو سەما و مۆسیا ب شێوازەکێ زانستی(ئەکادیمی) خواندییە.
ئەو ئاهەنگێن (لەیلا بەدرخان) ل پاریس ئەنجامداین:
١- ئاهەنگا سەما و مۆسیقا کوردی (٢٠/٥/١٩٣٦)
٢- ئاهەنگا مۆسیقا و سەما کوردی ل (٢٤/٦/١٩٣٥)
٣- ئاهەنگا مۆسیقا ڕۆژهەلاتی ل سالا (؟)
لێ ب مخابنیڤە تا نها ژێدەرێن دەربارەی هونەرمەند لەیلایێ ب زمانێ کوردی زۆر د کێمن ب زێدەهیڤە دوو ژێدەرێن کوردی هەنە، پترین ژێدەرێن دەربارەى وێ ب زمانێ فرەنسی هەنە، هیڤی ژ نڤیسەر و ڤەکۆلەرێن کورد دکەین خوە بێبەهر نەکەن ژێ هەر ب چ ئاوا بيت.
*شازا: شازادە.