ئامادەکرن: خەدەنگ

دەنگبێژى ئێک ژ هونەرێن گەلەک کەڤنە, د گەلەک وەلاتان دا ئەڤ هونەر هاتیە سەپاندن, دەنگبێژ بوونە بەردەڤکێ چاندا دەڤکى. د چاندا دەڤکییا کوردان ژى دا ژنێ رۆلەک سەرەکى هەبوویە. ژن وەکى دایک , وەک ئەڤیندار, وەک کچک ئافرێنەرێن سرۆشتى و هونەرێ نە. ناڤێ هونەرێ دەنگبێژان دەنگبێژی یە. ئەو ب خوە ژى چ ژن , چ مێر ڤەدبێژن و سەپاندنا هونەرێ خوە چێژەک مەزن  ژێ دبینن و ب هونرێ خوەڤە دهێن گرێدان. دەنگبێژى وەک نەخوەشیەکێ یە, کەسێ کو ب ڤێ نەخوەشیێ بکەڤت نەشێت ژێ خلاس ببت. دەرمانێ ڤێ نەخوەشیێ ژى بتنێ کلام و سترانن.

پێناسەیەک ئێکگرتى بۆ دەنگبێژیێ و دەنگبێژان نینە. گەلەک فۆلکلۆرزان و لێکۆلینەر دیرۆکا دەنگبێژیێ دگەهینن هومیرۆسى, ئەو ژى وەک دەنگبێژێ کورد یێ ناڤدار عەڤدالێ زەینکێ کۆرە بوویە. پێناسەیەک زەلال بۆ دەنگبیێژیێ نینە, بەلکو ژ گەلەک رەخان ڤە ئەڤ هونەر هاتیە پێناسەکرن.

دەنگبێژ گۆندیەک هۆستایە, کو خودان دەنگەک پر خوەشە و هندەک جارانا هۆستایێ لێدانا ئامیرەکێ یە. دەنگبێژێن کوردان, ل سەر هەموو روویدانێن تاکەکەسى, جڤاکى و سیاسى کلام و داستان ئافراندینە. ژ بەر فێ چەندێ ژى دەنگبێژى ئارشیفا کوردانە. ب دەولەى سەرێ سترانان, کوردا ئاگاهى ل سەر ئێک و دو زانینە و هەرێم و جهـ ناسکرینە. دەنگبێژ ب گەر و هونەرێ خوەڤە , وەلاتێ کوردان ژ سەرییەکێ هەتا سەریێ دى دایە ئێک و ب ڤى ئاواى د پێشکەتنا چاندا کوردى یا نەتەوى دا رۆلەک ئەکتیف هلدایە سەرێ ملێ خوە. هەر وەسان دەنگبێژ ئەو کەسەیە ئەوێ کو بەرهەمێ خوە رادگەهینت, ب دەمى را دکت گێلەرى, هۆستایی دەنگ و پەیڤانە.

د گەهاندنا بەرهەمێن چاندا دەڤکى هەتا رۆژا ئەڤرۆ بەهرا مەزن یا دەنگبێژانە. بەرهەمێن چاندا دەڤکى  گەلەک جهێرەنگن, هەما بێژە هەموو تشت بووینە بابەتێن چاندا دەڤکى . شەر, ئەڤین, کۆچ, ژیانا ڕۆژانە, میر, بەگ, ژن و هتد…د چاندا دەڤکى دا کارێگەریا ژیانا کۆچبەریێ گەلەکە, د هەر سترانێ دا پەسنداینا زۆزان, دەشت, چیا و نهالان هەیە. تەشبیهکرن ب سەوالان و فێقیا دهێت کرن. چاڤ رەش و مەزنن وەکى یێن خەزالان. بەژن درێژ و زراڤە وەکى تاک ریحانێ یە؛ سینگ و بەر هینک و سپى نە وەکى بەفرا زۆزان و چیانە هتد…

چاڤکانى:

تەکین چیفچى, کلام و ژن, چاپا دووەم, نوبهار, ستەمبول, ٢٠١٧.

وەڵامێک بنووسە

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *